9 علامتی که نشان دهنده التهاب کبد است

 کبد ملتهب، همچنین به عنوان هپاتومگالی یا التهاب کبد شناخته می شود، وضعیتی است که زمانی رخ می دهد که کبد شما بزرگ می شود و با علائم مختلف ظاهر می شود (1).
این وضعیت امروزه بسیار رایج شده است. برای اینکه بدانید چگونه آن را تشخیص دهید، خواندن این مقاله را توصیه می کنیم.

کبد، اندام کلیدی

کبد عضوی است که وظیفه سم زدایی بدن را بر عهده دارد. به روش های زیر عمل می کند (1):
•    سم زدایی می کند
•    خون را پاک می کند
•    عفونت های مختلف را درمان می کند
•    ویتامین ها و انرژی را ذخیره می کند
•    صفرا را ترشح می کند که یک ماده ضروری برای فعالیت های گوارشی است

هپاتومگالی

هپاتومگالی بزرگ شدن پاتولوژیک کبد است. این به خودی خود یک بیماری نیست بلکه نشانه ای از یک مشکل اساسی است. بنابراین، این تظاهرات یک بیماری زمینه ای است. هپاتومگالی یا التهاب کبد تنها به معنی بزرگ شدن یا بزرگ شدن کبد نیست. همچنین به این معنی است که از حد طبیعی خود فراتر رفته است که می تواند منجر به عوارض زیادی شود. در همان زمان، اندام های اطراف آن طور که باید کار نمی کنند. بنابراین، هنگامی که کبد بیمار می شود، کل بدن شروع به بد کار می کند (1).

چگونه بفهمید که آیا التهاب کبد دارید (1)؟

اگرچه تشخیص اینکه آیا کبد ملتهب دارید کار آسانی نیست، اما برخی علائم هشداردهنده می تواند به شما بگوید که زمان مراجعه به پزشک فرا رسیده است.

1. درد

اگرچه درد در ابتدا می تواند بسیار ظریف باشد، اما با گذشت روزها بدتر می شود. چیزی که این درد را مشخص می کند محل آن است: همیشه در ناحیه سمت راست بالای شکم است. در همان زمان، شکم ممکن است ملتهب یا متورم شود. این تورم در روزهای بعد به تدریج تشدید خواهد شد.

2. تب

تب نشانه تغییر در سلامت بدن به دلیل عفونت، ویروس یا باکتری است. با این وجود، می تواند به کبد نیز مربوط باشد. اگر کبد ملتهب دارید، طبیعی است که مرتب تب داشته باشید.

3. زردی

زردی با سلامت کبد مرتبط است. اگر کبد شما بیمار باشد، متوجه زرد شدن پوست و چشمان خود خواهید شد.
این علامت نتیجه سطح بالای بیلی روبین خون است که همیشه متخصصان پزشکی را به فکر نوعی اختلال کبدی می‌کشاند.

4. حالت تهوع

به یاد داشته باشید که کبد مسئول دفع سموم و موادی است که بدن قادر به پردازش آنها نیست. این منجر به یک علامت مشخصه دیگر می شود: حالت تهوع.
اگر کبد از کار بیفتد، هضم برخی غذاها سخت می شود و باعث تهوع و ضعف عمومی می شود. به عنوان مثال، غذاهای غنی از چربی، نمک و آرد و حتی غذاهایی که به شدت چاشنی شده اند.

5. مدفوع

شما همیشه می توانید وضعیت سلامت بدن خود را با بررسی مدفوع و ادرار تعیین کنید. هنگامی که این اندام کار خود را انجام نمی دهد، مدفوع می تواند رنگ روشن تر، حتی سفید شود. در عین حال، ادرار می تواند بسیار تیره شود و قوام اسیدی داشته باشد.

6. طعم بد در دهان

طعم بد در دهان نیز از علائم شایع التهاب کبد است. با این حال، آسیب شناسی های دیگر نیز می تواند این علامت را ایجاد کند. می توانید طعم بدی را در دهان خود تجربه کنید زیرا سموم و موادی که باید از بین می رفتند شروع به تجمع می کنند. در نتیجه، آنها بوهای بدی تولید می کنند که به سمت دهان شما هدایت می شود و باعث ایجاد طعم بد می شود.

آزمایش های تشخیصی بیماری کبد

تست های عملکرد کبد که به آن شیمی کبد نیز گفته می‌شود، با گرفتن خون به اندازه‌گیری سطح پروتئین‌ها‌، آنزیم‌های کبدی و بیلی روبین می پردازد.
تست های عملکرد کبد اغلب در شرایط زیر توصیه می‌شود (2، 3):
-    داشتن علائم اختلال کبدی.
-    نظارت بر عوارض جانبی برخی از داروها که بر کبد تأثیر می‌گذارند.
-    برای بررسی آسیب‌های ناشی از عفونت‌های کبدی، مانند هپاتیت B و هپاتیت C
-    سابقه ابتلا به بیماری های کبدی، برای کنترل بیماری و میزان کارایی یک درمان خاص.
-    داشتن  بیماری‌های خاصی مانند تری گلیسیرید بالا، دیابت، فشار خون یا کم خونی
-    اگر مصرف بالا در نوشیدن الکل دارید.
-    ابتلا به بیماری کیسه صفرا.
آزمایش‌هایی که معمولاً برای بررسی ناهنجاری های کبدی استفاده می شود، آزمایش‌هایی هستند که موارد زیر را بررسی می‌کنند(2، 4):
-    آلبومین: پروتئین اصلی ساخته شده توسط کبد است که بسیاری از عملکردهای مهم بدن را انجام می‌دهد. به عنوان مثال:
•    تغذیه بافت ها
•    توقف خروج مایعات از رگ‌های خونی
•    انتقال هورمون‌ها، ویتامین‌ها و سایر مواد را به بدن  
آزمایش آلبومین کیفیت ساخت این پروتئین خاص را توسط کبد اندازه‌گیری می‌کند. نتیجه پایین بودن آن در آزمایش می‌تواند نشان دهد که کبد به درستی کار نمی‌کند.

-    آلکالن فسفاتاز (ALP):

آنزیمی است که در استخوان‌ها، کبد و مجاری صفراوی یافت می‌شود. یک تست ALP به طور معمول در ترکیب با چندین تست دیگر تجویز می‌شود. مقادیر زیاد ALP امکان دارد گویای التهاب کبد، انسداد مجاری صفراوی یا بیماری استخوان باشد.

-    آسپارتات آمینوترانسفراز (AST):

آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) آنزیمی است که در قسمت هایی از بدن از جمله قلب، کبد و عضلات یافت می‌شود. از آنجا که سطح AST به اندازه ALT برای آسیب کبدی خاص نیست، معمولاً برای بررسی مشکلات کبدی همراه با ALT مورد بررسی قرار می گیرد.

-    آلانین ترانس آمیناز (ALT):

آلانین ترانس آمیناز (ALT) برای متابولیزه کردن پروتئین توسط بدن استفاده می‌شود که اگر کبد آسیب دیده باشد یا به درستی کار نکند، ALT می‌تواند آزاد و سطح آن در خون افزایش یابد.

-    بیلی روبین:

یک ماده زائد حاصل از تجزیه گلبول‌های قرمز خون که به طور معمول توسط کبد پردازش می‌شود. بیلیروبین قبل از دفع توسط مدفوع، از کبد عبور می‌کند. کبد آسیب دیده نمی تواند بیلیروبین را به درستی پردازش کند. این امر منجر به سطح غیر طبیعی بیلیروبین در خون می‌شود. نتیجه آزمایش بیلیروبین بالا، ممکن است نشان‌دهنده مشکل در عملکرد صحیح کبد باشد.

تست بیلی روبین در آزمایشگاه نوبل اصفهان انجام می شود

-    گاما گلوتامیل ترانسفراز (GGT):

آنزیمی است که عمدتا در کبد یافت و به طور معمول وقتی کبد آسیب می‌بیند یا جریان صفرا مسدود می‌شود، سطح آن بالا می‌رود. بنابراین GGT یک مارکر مفید برای تشخیص مشکلات مجاری صفراوی هم است.

ثریا ساوج_واحد تحقیق و توسعه آزمایشگاه پاتوبیولوژی نوبل

Refereces:

1. https://steptohealth.com/signs-inflamed-liver/
2. https://www.healthline.com/health/liver-function-tests#follow--up
3. https://www.healthdirect.gov.au/blood-tests-a-z
4. https://stanfordhealthcare.org/medical-tests/l/lab-tests/types.html