عوامل مداخله گر در آزمایشات (1)

.

 


نام آزمایش: آنتی بادی ضد DNA

Anti-DNA antibody test (Anti–deoxyribonucleic acid antibodies, Antibody to double-stranded DNA, Anti–double-stranded DNA, Anti–ds-DNA, DNA antibody, Native double-stranded DNA)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • اسکن رادیواکتیو که در طول یک هفته قبل از آزمایش انجام شود، ممکن است نتایج آزمایش را تغییر دهد.

 


داروهایی که ممکن است باعث افزایش شوند عبارتند از هیدرالازین و پروکائین آمید.

 

 


نام آزمایش: آنتی بادی ضد فاکتور Xa

Antifactor Xa (Anti-Xa)

 

 

عوامل مداخله گر:

 


آزمایش دقیق مستلزم نشان دادن این است که کدام LMWH (هپارین با وزن مولکولی پایین) تزریق شده است.

 

 


نام آزمایش: آنتی بادی ضد هسته

Antinuclear antibody (ANA)

 

 

عوامل مداخله گر:

 


داروهایی که ممکن است باعث مثبت کاذب تست ANA شوند عبارتند از: استازولامید، آمینوسالیسیلیک اسید، کلرپروتیکسن، کلروتیازید، گریزئوفولوین، هیدرالازین، پنی سیلین، فنیل بوتازون، کاپتوپریل، فنی توئین سدیم، پروکائین آمید، نیفدیپین، استرپتومایسین، سولفونامیدها، تتراسایکلین ها، کینیدین، پریمیدون، متیل دوپا، فنی توئین، ایزونیازید، اتوسوکسیمید، کاربامازپین و کلرپرومازین.

 


پروپرانولول، آتنولول و کارودیلول می توانند منجر به افزایش کاذب تیتر  ANA شوند.

 


استروئیدها می توانند باعث ایجاد نتیجه منفی کاذب ANA شوند.

 

 

 


نام آزمایش: آنتی بادی ضد اسکلرودرما

Antiscleroderma antibody (Scl-70 antibody, Antitopoisomerase I, Scleroderma antibody, RNA polymerase III antibody)

 

 

عوامل مداخله گر:

 


داروهایی که ممکن است باعث افزایش سطوح شوند عبارتند از آمینوسالیسیلیک اسید، ایزونیازید، متیل دوپا، پنی سیلین، پروپیل تیوراسیل، استرپتومایسین و تتراسایکلین.

 

 

 


نام آزمایش: سنجش آنتی ژن و فعالیت آنتی ترومبین

Antithrombin activity and antigen assay (Antithrombin III [AT-III] activity/assay, Functional antithrombin III assay, Heparin cofactor, Immunologic antithrombin III, Serine protease inhibitor)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • میزان AT-III تحت تاثیر کمبود ویتامین K یا مصرف آنتاگونیست های ویتامین K قرار نمی گیرد.
  • نمونه لخته، پر کردن ناقص لوله های خونگیری، لیپمی شدید، نمونه ایکتریک و همولیز می تواند منجربه نتایج نادرست AT-III گردد.
  • کمبودهای اکتسابی AT-III در بیماری های شدید کبدی، برخی بدخیمی ها، سندروم نفروتیک و عفونت های شدید بویژه آنهایی که به DIC مرتبط اند، مشاهده می شود.

 


داروهایی که ممکن است باعث افزایش سطوح شوند عبارتند از استروئیدهای آنابولیک، آندروژن ها، داروهای ضد بارداری خوراکی (حاوی پروژسترون) و سدیم وارفارین.

 


داروهایی که ممکن است باعث کاهش سطوح شوند عبارتند از فیبرینولیتیک، هپارین، ال-آسپارژیناز و داروهای ضد بارداری خوراکی (حاوی استروژن).

 


نتایج AT-III تحت تاثیر مصرف مهارکننده های ترومبین مانند هیرودین، argatroban و dabigatran قرار می گیرد.

 

 


نام آزمایش: آنتی بادی ضد تیروگلوبولین

Antithyroglobulin antibody (Thyroid autoantibody, Thyroid antithyroglobulin antibody, Thyroglobulin antibody, Thyroid antigen thyroglobulin)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • افراد سالم به ویژه زنان مسن، ممکن است آنتی بادی ضد تیروگلوبولین داشته باشند.

 


نام آزمایش: آپولیپوپروتئین ها

Apolipoproteins

 

 

عوامل مداخله گر:

Apo A-I

  • ورزش ممکن است سطح apo A-I را افزایش دهد.
  • سیگار کشیدن ممکن است سطح apo A-I را کاهش دهد.
  • رژیم های غذایی پر از کربوهیدرات یا چربی های اشباع نشده، ممکن است سطح apo A-I را کاهش دهند.

 


داروهایی که ممکن است سطوح apo A-I را افزایش دهند شامل کاربامازپین، استروژن ها، اتانول، لواستاتین، نیاسین، داروهای ضد بارداری خوراکی، فنوباربیتال، پراواستاتین و سیمواستاتین هستند.

 


داروهایی که ممکن است سطح apo A-I را کاهش دهند شامل آندروژن ها، بتا بلوکرها، دیورتیک ها و پروژستین ها هستند.

 

 

Apo B

  • رژیم های غذایی سرشار از چربی های اشباع شده و کلسترول ممکن است سطح apo B را افزایش دهند.
  • چون آپو A-1 و آپو B از واکنشگرهای فاز حاد محسوب می شوند، سنجش آنها در دوره بیماری های التهابی و عفونی قابل اعتماد نیست و توصیه نمی گردد.

 


داروهایی که ممکن است سطح Apo B را افزایش دهند شامل آندروژن ها، بتابلوکرها، دیورتیک ها، سوء مصرف اتانول و پروژستین ها هستند.

 


داروهایی که ممکن است سطح Apo B را کاهش دهند عبارتند از کلستیرامین، استروژن (زنان یائسه)، لواستاتین، نئومایسین، نیاسین، سیمواستاتین و تیروکسین.

 

 

Lipoprotein (a)


داروهایی که ممکن است Lp(a) را کاهش دهند عبارتند از: استروژن ها، نئومایسین، نیاسین و استانوزولول.

 

 


نام آزمایش: گازهای خونی شریانی

Arterial blood gases (ABGs, blood gases)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • با تنفس مونواکسید کربن، ممکن است O2 saturation به طور کاذب افزایش پیدا کند.
  • هرگونه اشکال در خارج کردن کامل هوا از سرنگ می تواند منجر به نتایج پایین کاذب مقادیر PaCO2 گردد.
  • مقادیر کاذب افزایش یافته ی PaO2 زمانی اتفاق می افتد که اختلالی در خارج کردن کامل هوا از سرنگ رخ دهد.
  • عوامل موثر در اشباع اکسیژن عبارتند از: فشار نسبی اکسیژن خون، دمای بدن، pH خون و ساختار هموگلوبین.

 


مسکن های نارکوتیک و داروهای آرام بخش می توانند تنفس فیزیولوژیک را مهار کنند.

 


داروهایی که می توانند PaCO2 را افزایش دهند عبارتند از: آلدوسترون، اسید اتاکرینیک، هیدروکورتیزون، متولازون، پردنیزون، بیکربنات سدیم و تیازیدها.

 


داروهایی که می توانند PaCO2 را کاهش دهند عبارتند از: استازولامید، دیمرکاپرول، متی سیلین، نیتروفورانتوئین، تتراسیکلین، و تریامترن.

 


داروهایی که ممکن است باعث افزایش بی کربنات شوند عبارتند از: نمک های قلیایی و دیورتیک ها.

 


داروهایی که ممکن است باعث کاهش بی کربنات شوند عبارتند از: نمک های اسیدی.

 

 


نام آزمایش: آسپارتات آمینوترانسفراز

Aspartate aminotransferase (AST; Formerly called serum glutamic-oxaloacetic transaminase [SGOT])

 

 

عوامل مداخله گر:

  • ورزش ممکن است باعث افزایش AST سطح شود.
  • کمبود پیریدوکسین (بارداری)، بیماری شدید کبدی مزمن، اورمی یا کتواسیدوز دیابتی ممکن است باعث کاهش AST شوند.

 


داروهایی که ممکن است باعث افزایش AST شوند عبارتند از تیوریدازین، فلوکستین، کلرپرومازین، کلونازپام، کلومیپرامین، توپیرامات، کاربامازپین، آلوپورینول، امپرازول، داروهای کاهنده فشار خون، عوامل کولینرژیک، کلوتریمازول، ضد انعقادهای نوع کومارین، داروهای دیجیتالیس، کاپتوپریل، دیکلوفناک، ایبوپروفن، استامینوفن، آنتی بیوتیک ها، داروهای هپاتوتوکسیک، انوکساپارین، ایزونیازید، متیل دوپا، لوزارتان، اُوپیات ها، کلوپیدوگرل، داروهای ضد بارداری خوراکی، فلوکونازول، کتوکونازول، آلبندازول، مبندازول، ایورمکتین، سالیسیلات ها از جمله آسپیرین، استاتین ها از جمله سیمواستاتین، مکمل پیریدوکسین (B6)، وراپامیل و باکلوفن.

 

 


نام آزمایش: پروتئین بنس جونز

Bence Jones protein (Free kappa and lambda light chains)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • ادرار رقیق ممکن است منجر به نتیجه منفی کاذب شود.
  • عفونت ادراری شدید باعث نتایج منفی کاذب پروتئین بنس جونز می شود.

 


دوزهای بالای آسپرین یا پنی سیلین می تواند باعث نتایج مثبت کاذب شود.

 

 


نام آزمایش: بتا-هیدروکسی بوتیرات

Beta-hydroxybutyrate (Beta-hydroxybutyric acid)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • عفونت ها، بیماری کبدی، لاکتیک اسیدوز (شوک، نارسایی کلیوی)، کتواسیدوز الکلیک، مسمومیت با سالیسیلات ها و مصرف فنفورمین (phenformin) می تواند باعث افزایش سطح BHB در خون گردد.

 


نام آزمایش: اسیدهای صفراوی

Bile acids (Cholic acid, Chenodeoxycholic acid, Deoxycholic acid, Ursodeoxycholic acid)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • انقباض کیسه صفرا ناشی از مصرف یک وعده غذایی باعث می شود که اسیدهای صفراوی زیادی به روده ترشح شده و بازجذب شود. بنابراین انتظار می رود مقادیر اسیدهای صفراوی در خون پس از مصرف یک وعده غذایی افزایش یابد.

 


نام آزمایش: بیلی روبین

Bilirubin

 

 

عوامل مداخله گر:

  • همولیز خون و لیپمی می توانند منجر به حصول نتایج نادرست شوند.
  • تغییرات روزانه ی بیلی روبین بین ۱۵ تا ۳۰ درصد می باشد و به طور متوسط یک افزایش یک تا دو برابری با ناشتایی تا ۴۸ ساعت می تواند داشته باشد.
  • بیلی روبین سرم در معرض نور ممکن است تا ۵۰ درصد در هر ساعت کاهش یابد.

 


داروهایی که ممکن است باعث افزایش سطح بیلی روبین تام شوند عبارتند از: استامینوفن، نورتریپتیلین، کلرپرومازین، کلونازپام، کاربامازپین، تیوریدازین، آمی تریپتیلین، امپرازول، آلوپورینول، استروئیدهای آنابولیک، آنتی بیوتیک ها، داروهای ضد مالاریا، اسید اسکوربیک، آزاتیوپرین، کلرپروپامید، کولینرژیک ها، سیمواستاتین، کدئین، دکستران، کلوپیدوگرل، اپی نفرین، مپریدین، متوترکسات، لوزارتان، متیل دوپا، هیدروکلروتیازید، مهارکننده های مونوآمین اکسیداز، مورفین، اسید نیکوتینیک (دوزهای بالا)، داروهای ضد بارداری خوراکی، فنوتیازین ها، کینیدین، کتوکونازول، فلوکونازول، ریفامپین، استروئیدها، سولفونامیدها، تئوفیلین، کاپتوپریل و ویتامین A.

 


داروهایی که ممکن است باعث کاهش سطح بیلی روبین تام شوند عبارتند از باربیتورات ها از جمله فنوباربیتال، کافئین، پنی سیلین، سولفی سوکسازول، کلرین، سیترات، پروتئین، اوره، کورتیکواستروئیدها، اتانول، سولفونامیدها و سالیسیلات ها (دوزهای زیاد).

 

 


نام آزمایش: نشانگرهای سرطان مثانه

Bladder cancer markers (Bladder tumor antigen [BTA], Nuclear matrix protein 22 [NMP22])

 

 

عوامل مداخله گر:

  • این پروتئین ها در ادرار بسیار ناپایدار هستند، بنابراین اگر نمونه ادرار بلافاصله توسط مواد نگهدارنده اختصاصی تثبیت نشود ممکن است منجر به نتایج منفی کاذب گردد.
  • عفونت فعال (از جمله بیماری های مقاربتی) مجاری ادراری تحتانی و عفونت های دستگاه ادراری می تواند باعث افزایش کاذب شود.
  • هایپرپلازی خوش خیم پروستات و سنگ کلیه یا مثانه می توانند باعث افزایش کاذب شوند.

 


داروهایی که ممکن است باعث افزایش سطوح شوند عبارتند از آمینوسالیسیلیک اسید، ایزونیازید، متیل دوپا، پنی سیلین، پروپیل تیوراسیل، استرپتومایسین و تتراسایکلین.

 





 

طراحی و تدوین:

دکتر علیرضا لطفی کیان، دکترای علوم آزمایشگاهی  E.C.L.S Clinical

دکتر احسان کاکاوند، دکترای تخصصی ویروس شناسی

تاریخ انتشار : 1403/05/07
تعداد بازدید: 158