شایع‌ترین بثورات ویروسی در نوزادان

بثورات ویروسی در نوزادان معمولاً بی‌خطرند و با مراقبت خانگی برطرف می‌شوند، اما برخی علائم می‌توانند نشانهٔ یک وضعیت اورژانسی باشند. راش‌های ویروسی در نوزادان و کودکان خردسال بسیار رایج‌اند و معمولاً پس از تب یا علائم سرماخوردگی ظاهر می‌شوند. این راش‌ها ممکن است به صورت نقطه‌های ریز، تاول، یا لکه‌های تکه‌تکه دیده شوند. بعضی از آن‌ها الگوی مشخصی دارند؛ مثل رزولا که از تنه شروع می‌شود و پخش می‌شود، یا سرخک که از صورت آغاز شده و به سمت پایین گسترش می‌یابد. این بثورات ممکن است همراه تب، پس از برطرف شدن تب یا حتی بدون هیچ نشانهٔ دیگری ایجاد شوند. بیشتر آن‌ها بی‌خطرند و خودبه‌خود بهبود می‌یابند، اما برخی موارد نیازمند توجه پزشکی هستند.

انواع راش‌های ویروسی در نوزادان و علائم آن‌ها

۱. روزئولا (Roseola)

    شایع در سنین ۶ ماه تا ۲ سال
    ویروس: HHV-6 و HHV-7
    بسیار مسری
ویژگی‌ها:
    تب بالا و علائم شبیه سرماخوردگی
    پس از افت تب، راش ظاهر می‌شود
    نقطه‌های صورتی یا بنفش/خاکستری روی پوست‌های تیره
    شروع از تنه، بدون خارش

۲. سرخک (Measles)

    نادر در مناطق دارای واکسن MMR
    ویروس: سرخک
    بسیار مسری
ویژگی‌ها:
    علائم شبیه سرماخوردگی، چشم‌های قرمز، لکه‌های سفید داخل دهان
    راش ۲–۳ روز بعد ظاهر می‌شود
    لکه‌های قرمز که با هم ادغام می‌شوند
    از صورت شروع و به سمت پایین گسترش می‌یابد
    خارش‌دار، ۴–۷ روز ماندگار

۳. آبله‌مرغان (Chickenpox)

    امروزه به‌دلیل واکسیناسیون کمتر دیده می‌شود
    ویروس: واریسلا زوستر
    بسیار مسری
ویژگی‌ها:
    تب خفیف و سردرد
    نقطه‌های قرمز که تبدیل به تاول‌های خارش‌دار می‌شوند
    به‌صورت موجی ظاهر شده و دلمه می‌بندند

۴. دست، پا و دهان (HFMD)

    شایع در کودکان زیر ۱۰ سال
    ویروس: Coxsackie A16 یا Enterovirus 71
    بسیار مسری
ویژگی‌ها:
    تب، بی‌اشتهایی، گلودرد
    تاول‌های دردناک در دهان، دست‌ها و پاها
    ممکن است در باسن و اندام‌ها نیز ظاهر شود

۵. بیماری پنجم (Fifth Disease)

    شایع در سنین ۴ تا ۱۰ سال
    ویروس: پاروویروس B19
ویژگی‌ها:
    قرمزی گونه‌ها (صورت سیلی‌خورده)
    راش توری‌شکل روی بدن
    ماندگاری حدود دو هفته

۶. سرخجه (Rubella)

    نادر در مناطق با پوشش بالای واکسیناسیون
    ویروس: روبلا
ویژگی‌ها:
    نقاط صورتی که از صورت آغاز شده و در 24 ساعت پخش می‌شوند
    چند روز طول می‌کشد

۷. مولوسکوم کانتوژیوزوم (Molluscum Contagiosum)

    شایع در کودکان مهدکودکی
    ویروس: پاکس‌ویروس
ویژگی‌ها:
    برجستگی‌های کوچک، سفت و همرنگ پوست
    مرکز فرورفته
    ممکن است خارش‌دار باشد
شایع‌ترین بثورات ویروسی در نوزادان

۸.اگزانتم جانبی قفسه سینه (Laterothoracic Exanthem)

    معمولاً در یک سمت بدن و نزدیک بغل یا کشاله ران شروع می‌شود
ویژگی‌ها:
    برجستگی‌های صورتی که پوسته‌پوسته می‌شوند
    ممکن است مرکز خاکستری داشته باشند
    طی پنج هفته برطرف می‌شود

۹. اگزانتم ویروسی غیر اختصاصی

    همراه بسیاری از ویروس‌های تنفسی
ویژگی‌ها:
    لکه‌های صورتی یا برجسته
    معمولاً طی پنج روز رفع می‌شود
شایع‌ترین بثورات ویروسی در نوزادان

۱۰. سندرم جیانوتی–کرستی (GCS)

    شایع در سنین ۱ تا ۶ سال
ویژگی‌ها:
    برجستگی‌های بدون خارش
    در اندام‌ها، باسن و صورت ظاهر می‌شود (نه در تنه)
    ۸ هفته طول می‌کشد

۱۱. تب دنگی (Dengue Fever)

    از طریق پشه منتقل می‌شود
ویژگی‌ها:
    تب ناگهانی، استفراغ
    راش قرمز که پس از شروع تب ظاهر و همزمان با فروکش تب ناپدید می‌شود
    راش دوم شبیه سرخک ممکن است ایجاد شود

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر کودک فعال است، خوب می‌نوشد و هوشیار است، معمولاً می‌توان راش ویروسی را در خانه مدیریت کرد.
به پزشک یا مرکز اورژانس مراجعه کنید اگر:
    تب بالا، گلودرد، یا سرفه شدید دارد
    سیستم ایمنی ضعیف دارد
    بی‌حالی یا بی‌قراری شدید نشان می‌دهد
    نشانه‌های کم‌آبی دارد (کاهش پوشک خیس)

علائم اورژانسی

در صورت مشاهدهٔ موارد زیر فوراً به اورژانس مراجعه کنید:
    تب بالا که به‌سرعت بهتر نمی‌شود
    سختی گردن
    پوست یا لب‌های آبی یا خاکستری
    گیجی
    مشکلات تنفسی
    خواب‌آلودگی یا عدم بیدار شدن
    استفراغ مداوم
    لکه‌های قرمز/بنفش که با فشار محو نمی‌شوند
    تشنج
    ورم صورت، لب‌ها یا زبان

تسکین راش ویروسی کودک

    استفاده از لوسیون کالامین
    کمپرس سرد
    لباس‌های نخی و سبک
    حمام ولرم (با جو دوسر کلوئیدی برای تسکین بیشتر)
    پاک‌کننده‌ها و مرطوب‌کننده‌های ملایم
بازگشت به مهدکودک
کودک زمانی می‌تواند به مهد بازگردد که:
    تب نداشته باشد (۲۴ ساعت بدون دارو)
    زخم باز روی پوست نداشته باشد
    علائم جدید ظاهر نشده باشند
    توان شرکت در فعالیت‌ها را داشته باشد
    پزشک اجازه دهد