روش شناسایی خالها
خالها که به آنها nevi نیز میگویند بسیار شایع هستند و اکثر آنها به ملانوما تبدیل نمیشوند. خالها معمولا پیش از بیست سالگی ظاهر میشوند و برخی از آنها نیز ممکن است از زمان تولد وجود داشته باشند. خالهای مادرزادی که از زمان تولد وجود دارند، بیشتر احتمال دارد که به ملانوما تبدیل شوند. یعنی مهم است که حواستان به تمام خالها و ضایعات پوستیتان باشد تا در صورت بروز هر گونه تغییری در آنها هر چه زودتر متوجه شوید. خالها از سلولهایی در پوست به نام ملانوسیتها به وجود میآیند. وقتی زیر نور آفتاب قرار میگیریم پوستمان برنزه میشود و ملانوسیتها عامل این رنگ پوست هستند. بعضی از افراد خالهای بیشتری دارند و برخی ممکن است فقط دو سه خال بیشتر نداشته باشند. خالها معمولا ژنتیکیاند، بنابراین اگر والدین شما خالهای زیادی دارند بیشتر احتمال دارد شما هم خالهای زیادی داشته باشید.
خارش، خونریزی، و یا ترشح از خال و یا ناحیهای که خراشیده به نظر میرسد اما در عرض مدتی که منطقی به نظر میرسد التیام نمییابد، باید جدی گرفته شود. گاهی یک حس جدید یا غیرمعمول در ناحیهای نزدیک به یک خال هم میتواند علامت اولیهای از ملانوما باشد. این که خالها طی بلوغ و بارداری تغییر کنند، طبیعی است ؛ اما تغییر خال در هر زمانی باید به دقت مورد بررسی قرار گرفته و به پزشک نشان داده شود.
فاکتورهای سرطانی شدن خال: داشتن پوست روشن، داشتن تعداد زیادی خال، زیاد در معرض نور خورشید بودن،عوامل محیطی، سابقهی ملانوما در خانواده
هر چند تقریبا یک درصد از موارد ملانوما ناشی از جهشهای ژنی هستند؛ اما مطالعات نشان میدهند بیش از نیمی از ریسک ابتلا به ملانوما در یک فرد، مرتبط با فاکتورهای ژنتیکی است.
خارشدار شدن یک خال چند دلیل میتواند داشته باشد و سرطان در راس این علتها قرار ندارد. خارش خال ناشی از تحریک عصبها در پوست است. این تحریک میتواند به دلیل مواد شیمیایی که به پوست میزنید، خشکی پوست، پوسته شدن در اثر آفتابسوختگی و دیگر دلایل باشد. اما این احساس، یعنی خارش خال، میتواند ناشی از تغییراتی در خود خال نیز باشد و فراموش نکنید که تغییر خال را نباید نادیده بگیرید.
قانون ABCDE برای علائم سرطان پوست چیست؟
خالی که جدید است یا اخیرا در ظاهرش تغییری ایجاد شده باید توسط پزشک متخصص پوست بررسی شود. قانون ABCDE برای سرطان پوست، یک یادآور است که به افراد کمک میکند یک خال غیرعادی را از جهت ویژگیهای آن تشخیص دهند.
تغییراتی در خال که میتواند بیانگر مشکلی باشد شامل موارد زیر میشود:
عدم تقارن (Asymmetry)
خالها یا لکههای نرمال معمولا متقارن هستند. اگر خطی دور یک خال نرمال بکشید، دو نیم دایرهی مشابه خواهید داشت. در موارد سرطان پوست، لکه یا خال، متقارن نیست؛ یعنی دو نیمهی مشابه ندارد.
لبههای خال (Border)
لبهها یا مرزهای یک خال غیرعادی یا سرطانی، نامنظم است و غیریکنواخت، بریده بریده و یا نامشخص است. خالهای نرمال معمولا لبههای گرد و یکنواخت دارند.
رنگ خال (Color)
خالهای نرمال، رنگ یکدستی دارند. خال زمانی غیرعادی محسوب میشود که دارای بیشتر از یک رنگ یا سایه باشد. این تغییر رنگ میتواند شامل روشنتر شدن یا تیرهتر شدن خال شود. پزشکان، ملانوماها را اغلب دارای رنگ قرمز، سفید و آبی میدانند.
اندازه خال (Diameter)
اگر یک خال بزرگتر از پاککن یک مداد (6 میلیمتر) باشد، غیرعادی تلقی میشود. این مسئله شامل خالهایی میشود که دارای دیگر ناهنجاریها (تغییر رنگ، لبهی نامنظم و عدم تقارن) نیستند. اندازهی خال حتی در مورد خالهایی که از زمان تولد وجود داشتهاند، هم اهمیت دارد.
تغییر شکل یا برآمده شدن خال (Evolution or Elevation)
تغییر شکل خال به هر گونه تغییری در تقارن، لبهها، رنگ و اندازهی یک خال گفته میشود. برآمده شدن خال نیز به خالی گفته میشود که برآمده از روی پوست و خصوصا غیرهمسطح به نظر میآید.
داشتن ظاهر عجیب و غریب (Funny Looking)
بعضی از پزشکان، معیار دیگری به ویژگیهای یک خال غیرعادی اضافه کردهاند تا چیزی را توضیح دهند که بیشتر شهودی و حسی است تا قابل مشاهده. گاهی ملانوماها در مقایسه با خالهای معمولی،عجیب و غیرعادی به نظر میرسند، و این زمانی است که باید به شم درونیتان اعتماد کرده و زودتر به پزشک مراجعه نمایید. حس درونی ما، اغلب درست است!
در صورتی که ملانوما در مراحل اولیه تشخیص داده شود، احتمال درمان بسیار بیشتر خواهد بود.
واحد تحقیق و توسعه آزمایشگاه پاتوبیولوژی نوبل-افضل نیا
تاریخ انتشار :
1400/03/20
کد :
10232
تعداد بازدید:
12068