سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) چیست؟

 مثل همه سندرم ها ، PCOS شامل مجموعه‌ای از علائم است که ممکن است با هم یا به تنهایی مشاهده شوند. به همین دلیل زنان مبتلا به PCOS علائم یکسانی ندارند. برای تشخیص PCOS، خانم باید دو علامت از سه علائمی که گفته می‌شود را دارا باشد: اختلال تخمک گذاری ( پریودهای نامرتب)، سطح تستوسترون بالا (هیپرآندروژنیسم) و شکل تخمدان در سونوگرافی ( تخمدان‌های پلی کیستیک).
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) شرایطی است که سطح هورمون های زن را تحت تأثیر قرار می دهد. زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) مقدار بیش از حد معمول هورمون های مردانه تولید می کنند. این عدم تعادل هورمونی باعث می شود بدن آنها از قاعدگی بگذرد و بارداری را برای آنها دشوار می کند.
PCOS همچنین باعث رشد مو در صورت و بدن و طاسی می شود. و می تواند به مشکلات سلامتی طولانی مدت مانند دیابت و بیماری های قلبی کمک کند. قرص های ضد بارداری و داروهای دیابت (که با مقاومت به انسولین ، علامت سندرم تخمدان پلی کیستیک مقابله می کنند) می توانند به رفع عدم تعادل هورمونی و بهبود این علائم کمک کنند.

علل تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان

علت دقیق تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان هنوز ناشناخته است ولی می دانیم که در این بیماری عملکرد تخمدان ها نرمال نیست و هورمون تستوسترون به مقدار زیاد تولید می شود گرچه تولید هورمون تستوسترون (هورمون مردانه) به مقدار کم همیشه از تخمدان ها تولید می‌شود ولی در تنبلی تخمدان تولید این هورمون افزایش می‌یابد. همچنین سطح هورمون های زنانه مثل استروژن و پروژسترون نیز به هم می‌خورد. در هر ماه تخمدان زنان فولیکول هایی می‌سازد که یکی از این فولیکول ها رسیده می‌شود و تخمک گذاری انجام می‌شود ولی در افراد با تنبلی تخمدان به جای تولید یک تخمک رسیده تعداد زیادی فولیکول ریز ساخته می‌شود و تعادل ترشح هورمون به هم می‌خورد و تخمک گذاری به طور روتین و ماهانه اتفاق نمی‌افتد، و همین سبب نامنظمی در سیکل های پریودی افرادی که دچار تنبلی تخمدان هستند، میشود.

نشانه های سندروم تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان

1- قاعدگی نامنظم است و تعداد دفعات قاعدگی در سال معمولا کمتر از 8 بار است.
2- موهای زائد ضخیم و تیره در لبه فوقانی چانه صورت قفسه سینه رشد می کند.
3- وجود جوش های صورت یا آکنه
4- افزایش وزن و چاقی
5- ریزش موی سر
6- ممکن است باردار شدن فرد با مشکل مواجه شود که گاه نیاز به استفاده از داروهای کمک باروری است.

 شایع ترین علائم PCOS عبارتند از:

پریودهای نامنظم عدم تخمک گذاری باعث می شود که مخاط رحم هر ماه از بین نرود. برخی از زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک کمتر از هشت قاعدگی در سال یا اصلاً هیچ قاعدگی ندارند. خونریزی شدید. لایه داخلی رحم برای مدت زمان طولانی تری افزایش می یابد ، بنابراین دوره هایی که می گیرید می تواند سنگین تر از حد معمول باشد.
رشد مو. بیش از 70 درصد زنان مبتلا به این بیماری موهای صورت و بدن خود - از جمله در پشت ، شکم و قفسه سینه خود را رشد می دهند. به رشد موهای زائد هیرسوتیسم می گویند.
آکنه. هورمون های مردانه می توانند پوست را بیش از حد معمول چرب کنند و باعث ایجاد جوش در نواحی مانند صورت ، قفسه سینه و قسمت بالای کمر می شوند. افزایش وزن. تا 80 درصد زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک دارای اضافه وزن یا چاقی هستند. طاسی با الگوی مردانه موهای سر نازک شده و ممکن است بریزند. تیره شدن پوست. لکه های تیره پوست می تواند در چین های بدن مانند گردن ، کشاله ران و زیر سینه ایجاد شود.

روش های تشخیصی تخمدان پلی کیستیک                                                                                                            

برای تشخیص سندروم تخمدان پلی کیستیک، چرخه پریودی مراجعه کننده مورد بررسی قرار می گیرد. همچنین سایر علائم و سابقه پزشکی فردی بررسی خواهد شد و پس از آن معاینه و آزمایشات و سونوگرافی های لازم انجام می‌شود. سندرم تخمدان پلی کیستیک بسیار شایع است، حدودا 15 درصد از زنان در سنین باروری به آن مبتلا هستند.

تشخیص تخمدان پلی کیستیک با آزمایش خون

آزمایش FSH

این هورمون تحریک کننده فولیکول ها برای باروری و عملکرد تخمدان ها است. سطح این هورمون در افراد مبتلا به تخمدان پلی کیستیک کاهش می یابد و ممکن است حتی کمتر از حد نرمال باشد.

آزمایش LH

این هورمون عملکرد غده هیپوفیز را ارزیابی می کند. سطح این هورمون در افراد مبتلا به تخمدان پلی کیستیک بسیار بالاتر از حد معمول است. در برخی افراد حتی به عدد 50 هم می رسد.

تستوسترون

این هورمون مردانه در زنانی که به تخمدان پلی کیستیک مبتلا هستند بیش از حد طبیعی است.

آزمایش استروژن

سطح غیرطبیعی این هورمون می تواند نشان دهنده اختلالات هورمونی و ناباروری باشد. در برخی بانوان مبتلا به پلی کیسیتک ممکن است این هورومون دارای مقدار طبیعی یا بالاتر باشد.

آزمایش SBGH

در افراد مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک سطح این هورمون کمتر از میزان طبیعی است.

آنتی مولرین هورمون

این هورمون برای بررسی عملکرد تخمدان و کیفیت فولیکول ها است. برخی منابع از آن به عنوان ذخیره تخمدان یاد می کنند که در افراد مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک سطح این هورمون بسیار بالاتر از حدمعمول است. علت آن این است که فولیکول های سطح تخمدان سبب افزایش آن شده اند.

تهیه کنند: نگار طاووسی کارشناسی میکروبیولوژی