روش درمانی بیوفیدبک و تمدد اعصاب

 در طول بان قلبیوفیدبک، شما به سنسورهای الکتریکی متصل هستید که به شما در دریافت اطلاعات در مورد بدنتان کمک می کنند. این بازخورد به شما کمک می کند تا تغییرات ظریفی در بدن خود ایجاد کنید، مانند شل کردن برخی ماهیچه ها، برای رسیدن به نتایجی که می خواهید، مانند کاهش درد. در اصل، بیوفیدبک به شما این توانایی را می دهد که روش های جدیدی را برای کنترل بدن خود تمرین کنید، اغلب برای بهبود وضعیت سلامتی یا عملکرد فیزیکی.
بایوفیدبک روش درمانی است که با بکارگیری ابزارهای الکترونیکی اطلاعاتی را در مورد اعصاب و عضلات و فعالیت های خودمختار بدن اندازگیری و پردازش می کند و در قالب فیدبک صوتی یا تصویری به بیمار و پزشک معالج وی نشان می دهد. با استفاده از فیدبک های صوتی و تصویری فرد می تواند کنترل بهتری بر روی عملکرد اندام هایش بیابد. این دقیقاً همان کاری است که یوگی و مرتاضان هندی در طی سالیان سال انجام می دادند. بایوفیدبک نوعی تکنیک درمانی غیرتهاجمی است که کاهش علائم را در افراد بسیاری موجب شده است. اثر گذاری این تکنیک از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

انواع بیوفیدبک

درمانگر شما ممکن است بسته به مشکلات و اهداف سلامتی شما از انواع روش های بیوفیدبک استفاده کند. انواع بیوفیدبک عبارتند از:
•    امواج مغزی: این نوع امواج از حسگرهای پوست سر برای نظارت بر امواج مغزی شما با استفاده از الکتروانسفالوگراف استفاده می کند.
•    تنفس: در طول بیوفیدبک تنفسی، نوارهایی در اطراف شکم و قفسه سینه شما قرار می گیرند تا الگوهای تنفس و میزان تنفس شما را تحت نظر بگیرند.
•    ضرب: این نوع از حسگرهای انگشت یا لاله گوش با دستگاهی که برای تشخیص تغییرات حجم خون استفاده می شود، استفاده می کند. یا حسگرهایی که بر روی قفسه سینه، تنه یا مچ دست شما قرار می گیرند، از یک الکتروکاردیوگراف (ECG) برای اندازه گیری ضربان قلب و چگونگی تغییر ضربان قلب شما استفاده می کنند.
•    انقباض ماهیچه: این نوع شامل قرار دادن سنسورها بر روی ماهیچه های اسکلتی شما با یک الکترومیوگرافی (EMG) برای نظارت بر فعالیت الکتریکی است که باعث انقباض ماهیچه می شود.
•    فعالیت غدد عرق: سنسورهایی که به دور انگشتان یا کف دست یا مچ دست شما متصل می شوند با یک الکترودرموگراف (EDG) فعالیت غدد عرق و میزان عرق روی پوست شما را اندازه گیری می کنند و شما را از اضطراب آگاه می کنند.
•    دما: سنسورهای متصل به انگشتان دست یا پا جریان خون به پوست شما را اندازه گیری می کنند. از آنجا که دمای بدن اغلب در زمان استرس کاهش می یابد، مطالعه کم می تواند شما را به شروع تکنیک های آرام سازی ترغیب کند.

دستگاه های بیوفیدبک

شما می توانید آموزش بیوفیدبک را در کلینیک های فیزیوتراپی، مراکز درمانی و بیمارستان ها دریافت کنید. تعداد فزاینده ای از دستگاه ها و برنامه های بیوفیدبک نیز برای استفاده خانگی به بازار عرضه می شوند، از جمله:
برخی از انواع دستگاه های بیوفیدبک تغییرات فیزیولوژیکی بدن شما مانند فعالیت ضربان قلب و تغییرات پوستی را با استفاده از یک یا چند سنسور متصل به انگشتان یا گوش شما اندازه گیری می کنند. سنسورها به کامپیوتر شما وصل می شوند. این دستگاه ها با استفاده از گرافیک کامپیوتری به شما کمک می کنند تا بر استرس غلبه کنید و به شما کمک می کنند تا تنفس خود را سرعت ببخشید، عضلات خود را شل کنید و در مورد توانایی خود برای مقابله با استرس مثبت فکر کنید. مطالعات نشان می دهد که این نوع دستگاه ها ممکن است در بهبود واکنش ها در طول استرس و القای احساس آرامش و رفاه موثر باشند.
نوع دیگری از درمان بیوفیدبک شامل پوشیدن سربند است که فعالیت مغز شما را در حین مدیتیشن تحت نظر می گیرد. این برنامه از صداها استفاده می کند تا به شما بگوید چه زمانی ذهن شما آرام است و چه زمانی فعال است تا به شما کمک کند کنترل واکنش استرس خود را یاد بگیرید.
اطلاعات هر جلسه را می توانید روی کامپیوتر یا موبایل خود ذخیره کنید تا بتوانید پیشرفت خود را در طول زمان پی گیری کنید.

دستگاه های پوشیدنی

یک نوع آن شامل پوشیدن سنسوری بر روی کمر است که بر تنفس شما نظارت می کند و الگوهای تنفسی شما را با استفاده از یک برنامه قابل دانلود ردیابی می کند. این برنامه می تواند در صورت داشتن تنش طولانی به شما هشدار دهد و فعالیت های تنفسی هدایت شده ای را برای کمک به بازگرداندن آرامش شما ارائه می دهد.
سازمان غذا و دارو (FDA) یک دستگاه بیوفیدبک به نام Resperate را برای کاهش استرس و کاهش فشار خون تایید کرده است. بازدم یک دستگاه الکترونیکی قابل حمل است که تنفس آرام و عمیق را ترویج می کند. با این حال، FDA بسیاری از دستگاه های بیوفیدبک عرضه شده برای استفاده خانگی را تنظیم نمی کند. قبل از امتحان درمان بیوفیدبک در خانه، انواع دستگاه ها را با تیم مراقبت خود در میان بگذارید تا بهترین تناسب را پیدا کنید.
آگاه باشید که برخی محصولات ممکن است به اشتباه به عنوان دستگاه های بیوفیدبک به بازار عرضه شوند، و اینکه همه متخصصان بیوفیدبک قانونی نیستند.

چرا انجام می شود؟

بیوفیدبک، که گاهی اوقات آموزش بیوفیدبک نامیده می شود، برای کمک به مدیریت بسیاری از مسائل سلامت جسمی و روانی استفاده می شود، از جمله:
اضطراب یا استرس
آسم
اختلال کمبود توجه/ کم تحرکی (ADHD)
عوارض جانبی شیمی درمانی
درد مزمن
بی اختیاری غذایی
فیبرومیالژی
سردرد
فشار خون بالا
سندرم روده تحریک پذیر
بیماری رینولدز
زنگ زدن در گوش ها
سکته مغزی
اختلال مفصل تمپورومندیبولار (TMJ)
بی اختیاری ادراری

بیوفیدبک به دلایل مختلفی مورد توجه مردم قرار می گیرد:

غیر تهاجمی است.
ممکن است نیاز به داروها را کاهش دهد یا از بین ببرد.
ممکن است فواید داروها را افزایش دهد.
این دارو ممکن است به زنانی که نمی توانند در دوران بارداری دارو مصرف کنند، کمک کند.
این کار به افراد کمک می کند تا کنترل بیشتری روی سلامتی خود داشته باشند.

در طول فرآیند چه اعمالی انجام می شود

در طول یک جلسه بیوفیدبک، یک درمانگر سنسورهای الکتریکی را به بخش های مختلف بدن شما متصل می کند. از این حسگرها می توان برای نظارت بر امواج مغزی، دمای پوست، کشش عضلانی، ضربان قلب و تنفس استفاده کرد. این اطلاعات از طریق نشانه هایی مانند تغییرات روی مانیتور، صدای بوق یا چراغ چشمک زن به شما بازگردانده می شود. بازخورد به شما می آموزد که واکنش های بدن خود را با تغییر افکار، احساسات یا رفتار خود تغییر دهید یا کنترل کنید. این می تواند به شرایطی که به دنبال درمان آن هستید، کمک کند.
به عنوان مثال، بیوفیدبک می تواند ماهیچه های عصبی که باعث سردرد می شوند را مشخص کند. سپس یاد می گیرید که چگونه تغییرات فیزیکی عمدی در بدن خود ایجاد کنید، مانند شل کردن ماهیچه های خاص، تا درد خود را کاهش دهید. هدف نهایی با بیوفیدبک این است که یاد بگیرید به تنهایی از این تکنیک ها در خانه استفاده کنید.
یک جلسه بیوفیدبک معمولی 30 تا 60 دقیقه طول می کشد. طول و تعداد جلسات باتوجه به شرایط شما و سرعت یادگیری کنترل واکنش های فیزیکی شما تعیین می شود. بیوفیدبک ممکن است تحت پوشش بیمه قرار نگیرد.

دلایل تمایل بیماران به استفاده بایوفیدبک چیست؟

نیاز به داروها را حذف می کند یا کاهش می دهد.
برای آنهایی که در وضعیت خود تحمل دارو ندارند، می تواند درمانی جایگزین باشد.
وقتی داروها خوب جواب نمی دهند ، می تواند گزینه دیگری باشد.
در برخی شرایط هنگام بارداری ، می تواند جایگزین داروها باشد.
به افراد کمک می کند کنترل سلامتی خود را بدست گیرند.
* تعداد جلسات بایوفیدبک از فردی به فرد دیگر متفاوت است، فردی با مسائل غیر نورولوژیک ممکن است بصورت میانگین 6 تا 10 جلسه درمان در طی دوره 40 روز نیاز داشته باشد.

ریسک ها

بیوفیدبک به طور کلی ایمن است، اما ممکن است برای همه مناسب نباشد. دستگاه های بیوفیدبک ممکن است روی افراد با شرایط پزشکی خاص مانند مشکلات ریتم قلب یا شرایط پوستی خاص به درستی کار نکنند. حتما ابتدا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.

نتایج

اگر بیوفیدبک برای شما موفقیت آمیز باشد، ممکن است به شما کمک کند علائم بیماری خود را کنترل کنید یا مقدار دارویی که مصرف می کنید را کاهش دهید. در نهایت می توانید تکنیک های بازخورد زیستی که خودتان یاد می گیرید را تمرین کنید. با این حال درمان بیماری خود را بدون مشورت با تیم مراقبتی متوقف نکنید.

ثریا ساوج_واحد تحقیق و توسعه آزمایشگاه پاتوبیولوژی نوبل

1.    Biofeedback. Biofeedback Certification International Alliance. https://www.bcia.org/i4a/pages/index.cfm?pageid=3524. Accessed Jan. 6, 2021.
2.    Standards for performing biofeedback. The Association for Applied Psychophysiology and Biofeedback. https://www.aapb.org/i4a/pages/index.cfm?pageid=3678. Accessed Jan. 6, 2021.
3.    https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/biofeedback/about/pac-20384664
4.    http://www.shayesteh-clinic.ir/%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D9%88%D9%81%DB%8C%D8%AF%D8%A8%DA%A9-%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%81%DB%8C%D8%AF%D8%A8%DA%A9-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA
5.    Brown A. Allscripts EPSi. Mayo Clinic. Accessed Dec. 22, 2020.