برنامه‌ریزی برای بارداری در مبتلایان به دیابت

 اما خوشبختانه با یک سری از برنامه‌ریزی‌های قبلی و رعایت مواردی خاص می‌توانید این خطر را به میزان زیادی کاهش دهید و از یک بارداری سالم و به‌دنیاآوردن کودکی سالم لذت ببرید. تجربه هر کسی از بارداری متفاوت است و هر نوع دیابتی که دارید لازم است برنامه‌ریزی داشته باشید.

اگر دیابت دارید چگونه باید برای بارداری آماده شوید؟

. تا پیش از تصمیم به بچه‌دارشدن از یک شیوه پیشگیری از بارداری مؤثر و مناسب استفاده کنید.
. خطرهای خودتان را بدانید و بلد باشید چگونه آنها را کاهش دهید.
. با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنید.
. سطح قند خونتان را در سطح هدف نگه دارید.
. داروهایی که مصرف می‌کنید را با پزشکتان بررسی کنید؛ چون برخی از آنها می‌توانند برای جنین مضر باشند.
. هر روز فولیک‌اسید مصرف کنید.
. وضعیت سلامت چشم‌ها و کلیه‌ها را بررسی کنید.
. سبک زندگی سالم داشته باشید؛ مثلاً تغذیه خوب، پرهیز از الکل و تنباکو و داشتن فعالیت بدنی.
شما تنها نیستید و کمک‌های زیادی برای شما وجود دارد. شما این کمک را از جانب خانواده و دوستان و تیم پزشکی‌تان دریافت خواهید کرد.

ریسک عوارض احتمالی را بدانید

. ممکن است کلیه‌ها و چشم‌هایتان دچار مشکل شوند.
. احتمال دارد کودک بزرگ‌جثه‌تری به دنیا بیاورید که باعث می‌شود زایمانتان دردناک‌تر باشد و به کودک نیز فشار زیادی وارد شود؛ بنابراین به‌احتمال زیاد سزارین خواهید شد.
. ممکن است کودکتان با مشکلاتی در سلامتی‌اش به دنیا بیاید، مثلاً اسپینا بیفیدا یا مهره شکاف‌دار که در آن ستون فقرات کودک به‌درستی رشد نکرده است.
. ممکن است سقط‌جنین کنید.
داشتن دیابت می‌تواند احتمال مشکلاتی را در بارداری بیشتر کند که شامل سقط‌جنین می‌شود. سقط‌جنین به معنی ازدست‌دادن بارداری طی ۲۳ هفته اول بارداری است.
برنامه‌ریزی برای بارداری مهم است؛ چون شما باید به خودتان فرصت کافی بدهید تا برای بارداری آماده شوید و از خودتان مراقبت بیشتری بکنید تا یک بارداری و کودک سالم داشته باشید. اگر دیابت دارید، باید تحت‌نظر تیم پزشکی و مراقبتی باشید تا کمکتان کنند خطر سقط‌جنین را به حداقل برسانید.
اگر سقط‌جنین اتفاق افتاد لازم است در مورد مدیریت دیابتتان پیش از اینکه دوباره باردار شوید، مورد حمایت تیم مراقبتی خود باشید. زندگی با دیابت به معنی ریسک بیشتر مرده‌زایی نیز هست. هر چند مرده‌زایی نسبت به سقط‌جنین کمتر شایع است. اما یادتان باشد با برنامه‌ریزی درست می‌توانید این ریسک‌ها را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهید. اولین قدم در برنامه‌ریزی پیش از بارداری این است که به پزشکتان مراجعه کنید. شما باید این کار را پیش از اینکه پیشگیری از بارداری را متوقف کنید انجام دهید. اگر فکر می‌کنید ممکن است در حال حاضر باردار باشید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید.

به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید

به‌محض اینکه فکر بچه‌دارشدن به سرتان زد باید به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید تا شما را به یک تیم مراقبتی ارجاع دهد. در این مرحله به شما خواهند گفت چه تغییراتی باید در داروهایتان ایجاد شود، فولیک‌اسید روزانه مصرف کنید و اینکه چگونه برای هر گونه مشکلی که ممکن است پیش بیاید آماده باشید. اینکه بدانید در بارداری و بعد از زایمان انتظار چه چیزهایی را باید داشته باشید کمکتان می‌کند یک برنامه‌ریزی سالم انجام دهید. موضوع فقط این نیست که دیابت چگونه بر بارداری شما اثر می‌گذارد؛ بلکه باید بدانید بارداری چگونه دیابت را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.

قند خونتان را چک کنید

اگر پیش از باردارشدن و طی بارداری، قند خون خود را به‌درستی کنترل کنید بیشتر احتمال دارد کودک سالمی به دنیا بیاورید.

سطح HbA1c

شما باید پیش از توقف پیشگیری از بارداری، HbA1c خود را چک کنید. زیرا بالابودن سطح این فاکتور بر رشد جنین اثر می‌گذارد. این مسئله طی سه‌ماهه اول بارداری بسیار مهم است؛ زیرا اندام‌های جنین در حال شکل‌گیری است. بهترین حالت این است که سطح HbA1c پایین‌تر از 48 باشد. اگر سطح HbA1c شما بالاتر از 48 است پس باید اقداماتی برای پایین آوردن آن انجام دهید. اما اگر سطح این فاکتور در شما بالای 86 است، نباید باردار شوید و باید با تیم مراقبتی خود مشورت کنید.

سطح قند خون

لازم است در خانه سطح قند خونتان را مرتباً چک کنید. چون باید سعی کنید طی روز آن را در طیف نرمال نگه دارید. اگر دیابت نوع اول دارید پس در حال حاضر کیت تست قند خون دارید؛ اما باید مطمئن شوید که این کیت، کتون‌ها را نیز چک می‌کند. اگر دیابت نوع دوم دارید و کیت تست قند خون ندارید، باید آن را تهیه کنید.

نمونه‌ای از سطح ایده‌آل قند خون:

. وقتی از خواب بیدار می‌شوید و هنوز چیزی نخورده‌اید: 5 تا 7
. پیش از غذا در دیگر زمان‌های روز: 4 تا 7
. 90 دقیقه بعد از غذا: 5 تا 9

داروهایتان را بررسی کنید

بعضی از داروهای دیابت برای زمانی که قصد باردارشدن دارید مناسب نیستند. در این مورد باید طبق توصیه پزشکتان عمل کنید. متفورمین و انسولین موردی ندارند. اگر برای درمان عوارض دیگر داروهای خاصی مصرف می‌کنید شاید لازم باشد مصرف آنها را نیز متوقف کنید، مثلاً:
. استاتین‌ها
. مهارکننده‌های ACE
. دیگر قرص‌های فشارخون
فقط پزشک می‌تواند تصمیم بگیرد مصرف دارو را قطع کنید یا تغییر دهید. بعد از اینکه کودکتان به دنیا آمد می‌توانید روال قبلی مصرف داروهایتان را در پیش بگیرید. اما اگر به کودکتان شیر می‌دهید باز هم باید طبق توصیه پزشکتان عمل کنید و نمی‌توانید مصرف داروها را از سر بگیرید. اگر گلی‌بن‌کلامید glibenclamide مصرف می‌کردید می‌توانید دوباره آن را شروع کنید.

فولیک‌اسید مصرف کنید

به‌محض اینکه تصمیم به باردارشدن بگیرید پزشکتان فولیک‌اسید 5 میلی‌گرم برایتان تجویز می‌کند که باید هر روز مصرف کنید. شما باید حداقل 12 هفته پیش از انعقاد نطفه مصرف فولیک‌اسید را شروع کرده باشید و لازم است تا هفته دوازدهم بارداری آن را ادامه دهید.

وضعیت چشم‌ها و کلیه‌هایتان را بررسی کنید

بارداری می‌تواند برخی از عوارض دیابت را بدتر کند، مثلاً مشکلات چشمی و کلیوی؛ بنابراین خیلی مهم است پیش از توقف پیشگیری از بارداری، از جهت وضعیت سلامت چشم‌ها و کلیه‌ها چکاپ شوید. مشکلات چشمی ناشی از دیابت در صورت تشخیص به‌موقع قابل‌درمان هستند؛ بنابراین چکاپ واقعاً اهمیت دارد.

تصمیم برای بچه‌دارشدن هیجان‌انگیز است و شما باید یک بارداری سالم و موفق و یک کودک سالم داشته باشید. اما دیابت می‌تواند این مسیر را با چالش‌هایی روبرو کند و در نتیجه به مراقبت‌های بیشتری نیاز است. شما باید از همان آغاز راه از جانب همسر و خانواده و اطرافیان مورد حمایت قرار بگیرید و در کمک خواستن از آنها تردید نکنید.