ویتامین‌هایی که از طرق هوا جذب بدن می‌شوند

 آیا می‌دانید وقتی در طبیعت نفسی تازه می‌کنید، چه حسی به شما دست می‌دهد؟ انجام این کار ممکن است چیزی فراتر از هوای تازه را به بدنتان وارد کند. گروهی از پژوهشگران در مقاله‌ی دیدگاهی جدیدی که در مجله‌ی Advances in Nutrition منتشر شده است، به موضوع «مواد مغذی هوابرد» پرداخته‌اند که از راه تنفس جذب می‌شوند. هدف از انتخاب این اصطلاح آن بوده که از مواد مغذی گوارشی (که توسط روده جذب می‌شوند)، تمایز داده شوند. به عبارت بهتر، پژوهشگران بیان می‌کنند که ما می‌توانیم از راه تنفس، برخی از مواد غذایی ضروری مانند ید، روی، منگنز و برخی از ویتامین‌ها را جذب کنیم. داده‌های منتشرشده قویا از این ایده که برخی از مواد مغذی از راه هوا جذب بدن ما می‌شوند، حمایت می‌کنند.

تنفس ثابت است

ما انسان‌ها روزانه حدود ۹هزار لیتر هوا تنفس می‌کنیم که در طول عمرمان به 438 میلیون لیتر می‌رسد. برخلاف غذاخوردن، تنفس هرگز متوقف نمی‌شود. مواجهه‌ی ما با اجزای هوا حتی در غلظت‌های پایین به مرور زمان افزایش می‌یابد و در درازمدت می‌تواند قابل‌توجه باشد. مواد مغذی هوابرد ازطریق عروق خونی کوچک موجود در بینی، ریه‌ها، اپیتلیوم بویایی و گلوی دهانی وارد بدن می‌شود. تا به امروز بیشتر پژوهش‌ها درمورد اثرات هوا بر سلامتی روی آلودگی متمرکز بوده است. بیشتر تلاش‌ها در زمینه هوا و تنفس معمولاً روی حذف آلودگی‌ها و عوامل زیان‌آور تمرکز دارد، در حالی که کمتر به جنبه‌های مثبت و مواد مغذی احتمالی موجود در هوا توجه می‌شود. علاوه‌براین، از آنجا که یک نفس حاوی مقادیر ناچیزی از مواد مغذی است، این موضوع اغلب مهم درنظر گرفته نمی‌شود. هزاران سال است که در تمدن‌های مختلف، حضور طبیعت و تنفس هوای پاک به‌عنوان راهی برای بهبود سلامت درنظر گرفته می‌شود. برای مثال، اکسیژن به‌عنوان نمونه‌ای از مواد مغذی هوابُرد، نقش حیاتی در بقای ما دارد و این دیدگاه سنتی را که هوای تازه برای سلامتی مفید است، از نظر علمی تأیید می‌کند.

مواد مغذی موجود در هوا چگونه جذب بدن ما می‌شوند؟

مواد مغذی هوابرد از طریق شبکه‌ای از عروق خونی کوچک موجود در بینی، ریه‌ها، اپیتلیوم بویایی (ناحیه‌ای که بو در آن تشخیص داده می‌شود) و گلوی دهانی (پشت گلو) وارد بدن ما می‌شود. ریه‌ها در مقایسه با روده، می‌توانند مولکول‌های بسیار بزرگ‌تری (تا حد 260 برابر) را جذب کنند. این مولکول‌ها به شکل دست‌نخورده وارد جریان خون و مغز می‌شوند. داروهای استنشاقی (مانند کوکائین، نیکوتین و داروهای بیهوشی) در عرض چند دقیقه وارد بدن می‌شوند و اثر خود را نشان می‌دهند؛ درحالی‌که برای تأثیرگذاری مشابه ازطریق مصرف خوراکی، نیاز به مقادیر بیشتری است. روده مواد را به کمک آنزیم‌ها و اسیدها به اجزای آن‌ها تجزیه می‌کند. وقتی این مواد وارد جریان خون می‌شوند، توسط کبد متابولیزه و سم‌زدایی می‌شوند. روده در جذب نشاسته، قندها و اسیدهای آمینه عالی عمل می‌کند، اما در جذب برخی از انواع داروها کارآمد نیست. درواقع، دانشمندان درحال تلاش برای بهبود داروها هستند تا آن‌ها را به‌طرز موثرتر از راه دهان مصرف کنیم.

شواهد ده‌ها سال است وجود دارد

بسیاری از ایده‌های علمی که امروز واضح به‌نظر می‌آیند، از مدت‌ها پیش وجود داشته‌اند و ما اخیرا به اهمیت آن‌ها پی برده‌ایم. پژوهشی که در دهه 1960 منتشر شد، نشان می‌داد کارگران لباسشویی که درمعرض ید موجود در هوا قرار می‌گرفتند، دارای سطح ید بالاتر در خون و ادرارشان بودند.

ویتامین B12 هوابرد می‌تواند کمبود این ویتامین را جبران کند

اخیراً، گروهی از پژوهشگران در ایرلند دانش‌آموزانی را مورد مطالعه قرار دادند که در نزدیکی مناطق ساحلی غنی از جلبک دریایی زندگی می‌کردند. در این نواحی سطح گاز ید در هوا بسیار بالاتر بود. این کودکان ید بیشتری در ادرار خود داشتند و نسبت به کودکانی که در مناطق ساحلی با جلبک دریایی اندک یا مناطق روستایی زندگی می‌کردند، کمتر دچار ید بودند. تفاوتی از نظر میزان ید موجود در رژیم غذایی آن‌ها وجود نداشت. یافته‌ها نشان می‌دهد ید موجود در هوا خصوصا در مکان‌هایی که جلبک دریایی فراوانی دارد، می‌تواند به تامین ید مورد نیاز بدن کمک کند. بنابراین ید، ماده مغذی هوابردی است که بدن می‌تواند از راه تنفس جذب کند. منگنز و روی می‌توانند ازطریق نورون‌هایی که در بینی بو را احساس می‌کنند، وارد مغز شوند. منگنز ماده مغذی مهمی است، اما مقدار زیاد آن می‌تواند به مغز آسیب بزند. این مشکل در جوشکارانی که درمعرض سطوح بالایی از منگنز موجود هوا قرار دارند، دیده می‌شود. مژک‌ها یا ساختارهای مومانند موجود در سیستم بویایی و تنفسی، گیرنده‌های ویژه‌ای دارند که می‌توانند به طیف وسیعی از سایر مواد مغذی هوابرد متصل شوند. این موارد شامل مواد مغذی مانند کولین، ویتامین سی، کلسیم، منگنز، منیزیم ،آهن و حتی اسیدهای آمینه می‌شود. پژوهش منتشرشده در بیش از 70 سال پیش نشان داده است که ویتامین B12 هوابرد می‌تواند کمبود ویتامین B12 را جبران کند. این موضوع برای افرادی که نرخ کمبود ویتامین B12 در آن‌ها بالاست، از اهمیت بالایی برخوردار است. افراد دارای رژیم غذایی گیاهخواری، سالمندان، مبتلایان به دیابت و کسانی که الکل زیاد مصرف می‌کنند، از افرادی هستند که کمبود ویتامین B12 در آن‌ها شیوع دارد.

اگر ایده «مواد مغذی موجود در هوا» را بپذیریم، گام بعدی چیست؟

هنوز ناشناخته‌های بسیاری وجود دارد. ابتدا باید مشخص کنیم چه ترکیباتی از هوا در محیط‌های طبیعی مانند فضاهای سبز، جنگل‌ها، اقیانوس و کوه‌ها برای سلامتی مفید هستند. تاکنون پژوهش‌ها بیشتر بر سموم، ذرات معلق و آلرژن‌هایی مانند گرده متمرکز بوده است. در مرحله بعد، باید مشخص کنیم کدام‌یک از این اجزا را می‌توانیم به‌عنوان مواد مغذی هوابرد طبقه‌بندی کنیم. با توجه به اینکه قبلا مشخص شده مصرف ویتامین B12 ازطریق هوا موثر و ایمن است، پژوهش‌های آینده می‌تواند به بررسی این موضوع بپردازد که آیا تبدیل زیرمغذی‌های دیگری مانند ویتامین دی به شکل هوابرد می‌تواند به رفع کمبود فراگیر این ماده مغذی کمک کند یا خیر. ما باید مواد مغذی بالقوه هوابرد را در آزمایش‌های کنترل‌شده مطالعه کنیم تا دوز، ایمنی و نقش آن‌ها در رژیم غذایی را تعیین کنیم. این موضوع به‌ویژه در مکان‌هایی که هوا به شدت فیلتر می‌شود، مانند هواپیماها، بیمارستان‌ها، زیردریایی‌ها و حتی ایستگاه‌های فضایی، اهمیت دارد. شاید کشف کنیم که مواد مغذی موجود در هوا می‌توانند از برخی بیماری‌های مدرن مرتبط با شهرنشینی پیشگیری کنند. ممکن است روزی دستورالعمل‌های تغذیه‌ای توصیه کنند که مواد مغذی را از طریق تنفس جذب کنیم، یا اینکه زمان کافی را در طبیعت بگذرانیم تا در کنار داشتن رژیم غذایی سالم و متعادل، مواد مغذی موجود در هوا را نیز دریافت کنیم.