COVID-19 و عوامل موثر بر آن

گرچه کووید-19 یک ویروسی نوظهور است ،اما این گونه از ویروس متعلق به خانواده ی معروفی از ویروس ها به نام Coronaviridaeاست، که طی دهه های گذشته نیزگونه های سارس و مرس از این خانواده همه گیری های مهمی را ایجاد کردند.کرونا ویروس ها، ویروس های پوشش دار با ژنوم تک رشته مثبت RNA))با طولی در حدود 26تا32 هزار جفت باز هستند . همچنین سایر گونه های کرونا ویروس نیز به طور معمول باعثعفونت خفیف دستگاه تنفسی فوقانی در بیماران دارای نقص سیستم ایمنی شده ودر نهایت توانستند منجر به ایجاد ذات الریه شده و باعث تشدید بیماری انسداد مزمن ریوی یا نارسایی مزمن قلبی به ویژه در افراد مسن شوند .

درمان کووید-۱۹ :

اگرچه همچنان درمان مشخص و قطعی برای این ویروس تائید نشده است، اما محققان در تلاش برای یافتن راه موثری برای مبارزه با بیماری هستند. تعداد بیماران مبتلا به کووید-۱۹ به شدت رو به افزایش است و بر اساس داده های سازمان بهداشت جهانی، نرخ مرگ و میر این بیماران به ۱۶.۷ درصد رسیده است. بنابراین کنترل این بیماری از نگرانی های بین المللی بوده و از اهمیت ویژه ایی برخوردار است. با این حال، تا کنون هیچ دارو و یا واکسنی برای بیماران کووید-۱۹ در دسترس نیست.

چند روش درمانی در حال بررسی:

1- سلول های بنیادی مزانشیمی در کلینیک، نه فقط از نقطه نظر بیماری های خودایمنی بلکه از نظر بیماری های عفونی نیز به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته اند و ایمنی و کارایی آن ها به خوبی آشکار شده است.مطالعات بسیاری نشان داده اند که سلول های بنیادی مزانشیمی بندناف انسانی دارای نقش تعدیل کننده سیستم ایمنی و ترمیم بافتی هستند، بنابراین احتمالا در درمان کووید-۱۹ تاثیرگذارند. در مطالعه ایی که توسط Lei Shu از دانشگاه علوم پزشکی Nanjing در چین انجام شد، بیماران مبتلا به کووید-۱۹ شدید، نشان داد که میزان پیشرفت بیماری و مرگ و میر آن طی درمان به این روش به شکل قابل ملاحظه ای کاهش می یابد.همچنین در گروه بیمارانی که تزریق سلول های مزانشیمی را دریافت کردند، مدت زمان بهبود علائم بیماری بسیار کمتر از گروه کنترل بود. علائم بالینی مانند ضعف و خستگی، کوتاه شدن تنفس ، از روز سوم تزریق، روند رو به بهبود داشت و به اختلاف معنادار در روز هفتم رسید. سطح فاکتورهای التهابی، از روز سوم تزریق، به طور چشمگیر کاهش پیدا کرد و زمان لازم برای اینکه تعداد لنفوسیت ها به حد طبیعی برگردند، بسیار کمتر شد و نتایج تصویر برداری از بافت ریه نیز نشان داد که التهاب ریه به شدت در این بیماران کاهش یافته است.

2-از روش های درمانی مختلفی که برای این معضل پیشنهاد واستفاده شده است می توان به روش های درمانی با استفاده از داروهایی باساختارملکولی کوچک small molecule)) اشاره کرد که معمولا عملکردآنها براساس مکانیسم های مهار آنزیم های ویروسی از جمله DNAوRNAپلیمرازاست.این دارو ها شامل داروهای ضد ویروسی داروهای ضد مالاریایی /دارو های ضد HIV/ داروهای ضد التهابی وداروهای کورتیکواستروئید ها می باشند.

3-همچنین از دیگر درمان ها، جایگزینی سورفکتانت است که ممکن است دربهبود عملکرد تنفس موثر باشد.

4- تاثیر ویتامین C بر کرونا:

ویتامینC یک اسید آسکوربیک و یک ویتامین محلول در آب میباشد که به طور طبیعی در برخی از مواد غذایی یافت میشود.
بدن انسان قادر به ساخت ویتامین C نمی باشد به همین خاطر باید آن را طریق مواد غذایی به دست آورد.ویتامین C یک آنتی اکسیدان مهم فیزیولوژیکی است که تحقیقات مختلف نشان داده است که میتواند ساخت وتولید سایر آنتی اکسیدان ها را در بدن تحریک کند مثل ویتامین E که خود یک آنتی اکسیدان مهم می باشد.تحقیقات مختلفی بر روی ویتامین و پیشگیری یا به تاخیر انداختن رشد وتوسعه سلول های سرطانی خاص ، بیماری قلبی عروقی ، بیماری هایی که استرس اکسیداتیو درانها نقش دارد (مثل ناباروی در مردان که میزان شکست DNAاسپرم را کاهش داده) و از ناباروری در مردان جلوگیری میکند .علاوه بر نقش بیوسنتزی وآنتی اکسیدانی آن ویتامین C نقش بسیار مهمی در عملکرد سیستم ایمنی بدن وبهبود جذب آهن غیرهم از آهن موجود در غذاهای گیاهی را دارد.ویتامین Cبه عنوان یک آنتی اکسیدان قوی عمل کرده و تاثیر بسیار پر رنگی در عملکرد سیستم ایمنی بدن بر عهده دارد .تیمی از محققان چینی در تحقیقات اخیر خود پی بردند مصرف ویتامین Cمیتواند یکی از گزینه های در مانی بر روی کرونا ویروس باشد."ژی یانگ پنگ" پزشک بیمارستان ژانگنان دانشگاه ووهان چین اخیرا به آزمایش تزریق ویتامین Cدر درمان عفونت حاد تنفسی مرتبط با کرونا ویروس پرداخته است. ویتامین C می تواند به پیشگیری آسیب های ناشی از سیتوکین ها به ریه ها کمک کند.

سیتوکین ها پروتئین های کوچکی هستند که از طریق سلول ها آزاد میشوند و موجب بروز التهاب شده و به عفونت ها واکنش نشان میدهند.التهاب شدید ریه ها در ابتلا به کووید19منجر به مشکل تنفسی وحتی مرگ میشود.آزمایشات بالینی نشان میدهد ویتامین Cموجب کاهش واکنش التهابی شده و هم از ابتلا به سرماخوردگی و عفونت معمولی پیشگیری کرده و مدت زمان آن را کاهش میدهد.ازسوی دیگرمیزان ناکافی ویتامین Cبا افزایش و ریسک شدت عفونت آنفلوانزا مرتبط است.

در مراحل اولیه ی تشخیص می توان از تست های غربالگری استفاده کرد که عبارتند از:
CBC،ESR،CRP،LDH،D-dimer،Alb،AST،ALT،Bill T،Cr،Troponin،PT،PCT

شایع ترین نتایج غیر طبیعی در آزمایش ها عبارت اند از:

لنفوپنی (35-75 درصد موارد)
افزایش CRP(75-93 درصد موارد)
افزایش LDH(27-92 درصد موارد)
افزایش ESR(تا85درصد موارد)
افزایش D-dimer(36-43 درصد موارد)
کاهش آلبومین سرم (50تا 98 درصد موارد)
کاهش هموگلوبین(41-50 درصد موارد)
ترومبوسایتوپنی(کاهش تعداد پلاکت خون) در موارد کمی دیده شده
در کل موارد زیر در آزمایش نشاندهنده پیش آگهی خطر میباشند:
کاهش میزان گلبول سفید (لکوپنی)
افزایش نوتروفیل
کاهش میزان لنفوسیت(لنفوپنی)
کاهش آلبومین
افزایش LDH
افزایش AST
افزایش D-dimer
افزایش PT
افزایش پروکلسی تونین
افزایش CRP
افزایش ALT
افزایش بیلی روبین تام
افزایش کراتینین
افزایش تروپونین قلبی

انواع تست های اختصاصی کرونا :

تشخیص حضور کرونا در بدن از دو طریق امکان پذیر می باشد، 1-تشخیص ژنوم ویروس 2-تشخیص آنتی بادی علیه ویروس (ردپای ویروس)
1-مهمترین روش تشخیص ژنوم ویروس در بدن تست PCR می باشد. این ازمایش یک روش مولکولی است که با استفاده از نمونه برداری از نازوفارنکس و حلق، حضور ویروسرا بررسی می کند. با وجود حساسیت و اختصاصیت بالای این تست اما همچنان در این روش نیز درصد پایینی احتمال جواب کاذب وجود دارد.دوره ای از بیماری که تست در آن انجام می شود، میزانی از لود ویروس که در مناطق نمونه گیری کلون شده است و نوع نمونه گیری در کیفیت تست تاثیر گذار است. همچنین در همه جای دنیا کیت های تشخیصی نیز درصد بسیار کمی احتمال خطا دارند.
2-روش های سولوژی به بررسی حضور انتی بادی علیه ویروس می پردازند. این تست ها به اندازه ی تست های مولکولی حساسیت ندارند، اما همراه با تست های مولکولی میتوانند در تشخیص مرحله ی بیماری بسیار کمک کننده باشند. در این ازمایش دو نوع انتی بادی IgG و IgM بررسی می شوند، که اولی عموما در مراحل پایانی بیماری و دومی در مراحل اولیه افزایش می یابند.