تشخیص و شناسایی همزمان جهش‌های کرونا در کشور

 محققان با اجرای پروژه تحقیقاتی موفق به عرضه نسل جدیدی از کیت‌های تشخیص کرونا شدند که بر اساس تایید سازمان غذا و دارو دقت آن دو برابر نمونه‌های خارجی است و به گفته آنها خط تولید این کیت با ظرفیت یک میلیون کیت در ماه راه‌اندازی شده است.  از سال ۹۸ که کرونا ویروس در کشور شیوع یافت، با انتشار فراخوانی شرکت‌های دانش بنیان اقدام به طراحی و ساخت کیت‌های تشخیص کرونا کردند  در مطالعات اخیر خود به نسل جدیدی از کیت‌های جدید دست یافته است که علاوه بر آنکه مثبت یا منفی بودن تست PCR را مشخص می‌کند، قادر است نوع واریانت آن را نیز شناسایی کند. اولین واریانت افریقای جنوبی که در کشور شناسایی شد، با بهره‌گیری از این کیت بوده است. اولین فرد مبتلا به ویروس کرونا نوع افریقایی در بندرعباس بوده است. ما تولید کیت جدید برای تشخیص کرونا را در دستور کار قرار گرفته است که به عنوان نسل جدید کیت‌های کرونا به شمار می‌رود. در نسل جدید کیت‌های تشخیص کرونا که علاوه بر اینکه در نمونه گرفته شده از فرد مبتلا تشخیص می‌دهد که فرد مبتلا به کرونا شده است یا خیر، نوع ویروس کرونا را نیز اعلام خواهد کرد.  این کیت قادر است تشخیص دهد که ویروس موجود در نمونه فرد مبتلا از نوع انگلیسی (آلفا ویروس)، نوع افریقایی (بتا ویروس) و یا از نوع ویروس هندی (دلتا ویروس) است. از داده‌های این کیت‌ می‌توان برای برنامه ریزی‌های کلان در حوزه‌های پیشگیری بهره برداری کرد. به عنوان نمونه اگر در پیک پنجم نوع جدیدی از ویروس کرونا با شیوع بالا تایید شد، باید محدودیت‌های تردد سخت‌گیرانه‌تر اعمال شود. در کیت نسل قبل دو ناحیه از ویروس مورد آنالیز قرار می‌گیرد تا تشخیص داده شود که فرد مبتلا به کرونا شده است یا خیر، ولی در نسل جدید، ما ۳ ناحیه از ژن را مورد بررسی قرار می‌دهیم تا تشخیص دهیم که اولا تست فرد مثبت است یا منفی و در مرحله بعد در صورت مثبت بودن، فرد به کدام یک از انواع ویروس‌های جهش یافته کرونا مبتلا شده است. این اولین کیت تشخیص کرونای ایرانی است که به جای دو ناحیه، ۳ ناحیه از ویروس کرونا را مورد آنالیز قرار می‌دهد. بر اساس تاییدیه سازمان غذا و دارو، حساسیت این کیت دو برابر کیت‌های خارجی است، ضمن آنکه زمان اعلام نتایج آن هم نسبت به کیت‌های موجود در بازار کمتر است. زمان آنالیز با این کیت تشخیصی تولید شده در این شرکت دانش بنیان نیم ساعت کمتر از سایر کیت‌ها است، کیت‌های تشخیص کرونای موجود در بازار کشور برای آنالیز به یک ساعت و ۴۵ دقیقه زمان نیاز دارند، ولی این کیت به یک ساعت و ۱۰ تا یک ساعت و ۱۵ دقیقه زمان برای آنالیز نیاز دارد.
این کیت همانند کیت PCR از نمونه گرفته شده از حلق و گلوی بیمار اقدام به تشخیص می‌کند، در طراحی این کیت یک ناحیه برای تشخیص مثبت یا منفی بودن کرونا از نمونه‌ها در نظر گرفته شده است. علاوه بر آن دو ناحیه‌ دیگر که در ویروس‌های نوع انگلیسی و هندی جهش یافته‌اند نیز در این کیت در نظر گرفته شد تا تشخیص دهد در صورت مثبت بودن آزمایش، نوع ویروس دریافت شده از کدام نوع است. تاکنون ۵۰ هزار تست از این کیت در سراسر کشور انجام دادیم، خط تولید نسل جدید کیت تشخیص کرونا با ظرفیت تولید یک میلیون کیت در ماه نیز از سوی این شرکت راه اندازی شده است. تا پیش از پیک پنجم نوع انگلیسی قالب بوده و به تدریج واریانت هندی در حال غالب شدن است. ویروس‌های جهش یافته کرونا از نظر بالین تفاوتی با یکدیگر ندارند و تفاوت آنها از نظر شیوع آنها است. در جهش‌های این ویروس آنچه که مهم است، گیرنده ویروس است. زمانی که گیرنده ویروس جهش می‌یابد، حاد و خطرناک می‌شود؛ چرا که اتصال ویروس به گیرنده انسانی بهتر اتفاق می‌افتد. نوع ویروس هندی سریع‌تر می‌تواند شیوع یابد و از آنجایی که به سرعت به گیرنده انسانی اتصال می یابد، احتمالا به میزان ویروس کمتری نیاز دارد و در این میان موضوع اصلی این است که در ایام عید به مردم اجازه داده شد که به مسافرت بروند، ولی نمی‌دانستند که واریانت انگلیسی در کشور شایع شده است. در موج پنجم، نوع هندی یا دلتا ویروس در حال غالب شدن است، به گونه‌ای که به طور متوسط ۳۰ تا ۴۰ درصد مردم درگیر شدند، ولی برخی از شهرهای کشور از این میزان بیشتر است. نوع انگلیسی بر نوع چینی و نوع هندی بر نوع انگلیسی غالب شد. همچنین شیوع نوع ویروس هندی دو برابر نوع انگلیسی است.