چگونه اسیدهای چرب می‌توانند به بدن انسان برای مقابله با سرطان کمک کنند؟

 وجود مقادیر زیاد اسیدهای چرب امگا-۶ در بدن که ممکن است از طریق مصرف غذاهای فوق‌فرآوری‌شده وارد بدن شده باشد، می‌تواند خواص ضد التهابی و ضد توموری اسید چرب ضروری دیگری به نام امگا-۳ را تحت تاثیر قرار دهد و آن‌ها را تضعیف کند. دکتر «تیموتی یتمن»، نویسنده ارشد این مطالعه اظهار کرد: هر روز جهش‌هایی در دستگاه گوارش رخ می‌دهد و معمولا این جهش‌ها به سرعت توسط سیستم ایمنی بدن با کمک مولکول‌ها یا واسطه‌هایی از امگا-۳ مهار می‌شوند. اما اگر بدن برای سال‌ها در معرض التهاب مزمن ناشی از نوعی امگا-6 قرار گیرد که معمولا در غذاهای فرآوری‌شده و ناسالم یافت می‌شود، شانس تثبیت شدن جهش‌ها افزایش می‌یابد و مقابله بدن با آن‌ها دشوارتر می‌شود. رژیم غذایی آمریکایی معمولا سرشار از اسیدهای چرب امگا-۶ است. این امر به دلیل مصرف گسترده فست‌فودها و تولید غذاهای فوق‌فرآوری‌شده است که اکنون حدود 70 درصد از عرضه غذایی ایالات متحده را تشکیل می‌دهند. اسید لینولئیک نوعی اسید چرب امگا-۶ است که در روغن‌های ذرت، بادام‌زمینی، سویا و آفتابگردان یافت می‌شود و رایج‌ترین نوع امگا-6 در رژیم غذایی آمریکایی است. بسیاری از افراد در بدن خود عدم تعادل قابل توجهی بین اسیدهای چرب امگا-6 و امگا-3 دارند. طبق یک مطالعه که در نوامبر 2015 منتشر شد، سطح اسید لینولئیک در بافت چربی آمریکایی‌ها طی ۵۰ سال گذشته 136 درصد افزایش یافته است. دکتر «بیل هریس»، استاد طب داخلی در دانشکده پزشکی سانفورد در دانشگاه داکوتای جنوبی، اظهار کرد آمریکایی‌ها به دلیل بی‌میلی به ماهی‌های چرب که منابع بسیار خوبی از امگا-۳ هستند، مقادیر کافی امگا-3 دریافت نمی‌کنند. این موضوع به دلیل مصرف بیش از حد امگا-6 نیست، بلکه مشکل از کمبود اسیدهای چرب امگا-۳ است.

اسیدهای چرب ضروری کدامند؟

هر دو اسیدهای چرب غیراشباع شده امگا-۳ و امگا-۶ برای سلامت انسان ضروری هستند. بدن شما نمی‌تواند آنها را به‌تنهایی بسازد و باید آنها را از طریق غذاهایی که می‌خورید تامین کند. اسیدهای چرب امگا-۳ که در مقادیر زیاد در ماهی‌های چرب همچنین در دانه‌های کتان و چیا، گردو و کاج یافت می‌شوند، برای نگهداری سلول‌های بدن، تامین انرژی، تقویت دفاع ایمنی و کاهش التهاب بدن لازم هستند. با این حال باید در نظر داشت که مصرف زیاد امگا-۳ ممکن است مضر باشد. اسیدهای چرب امگا-۶ نیز برای حفظ سلامت بدن ضروری هستند. این مولکول‌ها رشد مو و پوست را تحریک، متابولیسم را تنظیم، سلامت استخوان‌ها را تقویت می‌کنند و در برخی موارد می‌توانند خاصیت ضدالتهابی داشته باشند. اما امگا-۶ها همچنین می‌توانند به مولکول‌هایی تبدیل شوند که موجب آغاز التهاب می‌شوند. این امر در شرایطی که بدن در تلاش برای دفع سریع یک مهاجم یا تومور است، مشکلی ندارد، اما اگر التهاب برای مدت طولانی بدون درمان باقی بماند، می‌تواند خطرناک باشد.

یک روند خطرناک

روند خطرناک سرطان کولورکتال (روده بزرگ) که زمانی مختص افراد مسن بود، اکنون در حال شیوع در میان افراد جوان به خصوص در سنین 20 سالگی است و تعداد موارد تشخیص آن در افراد زیر 50 سال در ایالات متحده و سراسر جهان همچنان در حال افزایش است. مطالعات نشان می‌دهند که جوانان نسل هزاره که بین سال‌های 1981 تا 1996 متولد شده‌اند، دو برابر بیشتر از افرادی که در سال 1950متولد شده‌اند در معرض خطر ابتلا به سرطان کولورکتال هستند. این سرطان در میان مردان جوان کشنده‌ترین نوع از سرطان است. برای زنان جوان‌تر، سرطان کولورکتال بعد از سرطان سینه و ریه سومین سرطان کشنده محسوب می‌شود. متخصصان هنوز به طور کامل از دلایل افزایش خطر ابتلا به سرطان کولورکتال در افراد جوان مطمئن نیستند. به گفته دکتر «رابین مندلسون»، متخصص گوارش، ژنتیک نقش مهمی ایفا می‌کند، اما این بیماری در بیمارانی که هیچ سابقه خانوادگی ندارند نیز مشاهده می‌شود. وی افزود که افزایش چاقی ممکن است یکی از دلایل این مشکل باشد، اما برخی از بیماران جوان حتی گیاه‌خوار هستند یا به شدت ورزش می‌کنند. با این حال، شواهد زیادی نشان می‌دهد که رژیم غذایی ناسالم که شامل غذاهای فوق‌فرآوری‌شده، گوشت قرمز و فرآورده‌های گوشتی مانند ژامبون، بیکن، سوسیس و هات داگ است به همراه کمبود میوه‌ها و سبزیجات تازه، می‌تواند در ابتلا به سرطان روده بزرگ در سنین پایین تاثیرگذار باشد.

رفع التهاب برای بهبود بدن

در مطالعه جدید، متخصصان از بافت‌های سرطانی کولورکتال 80 بیمار در ایالات متحده استفاده کردند و آن را با بافت‌های طبیعی روده همان بیماران مقایسه کردند. هدف این تحقیق شناسایی واسطه‌های ضد التهابی خاصی بود که بدن از اسیدهای چرب امگا-3 تولید می‌کند، از جمله اسید ایکوزاپنتاانوئیک (EPA) و اسید دوکوزاهگزانوئیک (DHA) که در فروکش کردن التهاب نقش دارند. این واسطه‌های ضد التهابی شامل رزوولین‌ها، لیپوکسین‌ها، پروتکتین‌ها و مارسین‌ها هستند که تاثیرات ضدالتهابی قوی دارند و به بافت‌های ملتهب کمک می‌کنند تا زمانی که نیازی به پاسخ التهابی نباشد، به حالت طبیعی خود بازگردند. برای بهبودی از جراحت یا عفونت، دو بخش وجود دارد. اول، سیستم ایمنی بدن با التهاب به مبارزه با عفونت می‌پردازد، مانند تب و سپس آن التهاب را با واسطه‌های ضدالتهابی خاصی که از مشتقات امگا-3 ایجاد می‌شوند، برطرف می‌کند. با این حال، واسطه‌های امگا-3 تنها زمانی وارد عمل می‌شوند که بدن در حال مبارزه با التهاب است و بنابراین تشخیص آن در زمان شروع التهاب دشوار است. برای حل این مشکل از یک تکنیک تحلیلی بسیار حساس استفاده کرده‌اند تا مقادیر بسیار کمی از واسطه‌های امگا-3 را در نمونه‌های تومور سرطانی شناسایی و همزمان سطح امگا-6 را اندازه‌گیری کنند. این اولین مطالعه‌ای است که به‌طور جامع نحوه رفتار مولکول‌های ناشی از امگا-3 و امگا-6 در تومور سرطانی و بافت طبیعی کنترل شده از همان بیمار را بررسی می‌کند. ما متوجه شدیم که بافت کنترل، تعادل کاملا مناسبی از مولکول‌های امگا-6 و امگا-3 دارد. اما در محیط میکروتومور، عدم تعادل شدیدی پیدا کردیم. چربی‌های امگا-6 که از غذاهای فوق‌فرآوری‌شده وارد بدن می‌شوند، مولکول‌های پیش‌التهابی بیشتری در داخل تومور سرطانی ایجاد می‌کنند، اما در بافت کنترل این‌طور نیست. براساس این تحقیق بدون وجود مقدار کافی امگا-3 برای کنترل واکنش التهابی که بدن در پاسخ به سرطان ایجاد می‌کند، التهاب ادامه می‌یابد و باعث آسیب بیشتر به دی‌ان‌ای سلولی می‌شود و محیطی را برای رشد بیشتر سرطان فراهم می‌آورد.

افزایش امگا-3 در رژیم غذایی

کارشناسان توصیه می‌کنند که تا جایی که می‌توانید امگا-3 را از رژیم غذایی خود تامین کنید. اسیدهای چرب امگا-3 EPA و DHA در ماهی‌های چرب یافت می‌شوند. انجمن قلب آمریکا پیشنهاد می‌کند که دو وعده از این ماهی‌ها در هفته مصرف کنید که هر وعده حدود 85گرم یا تقریبا سه چهارم فنجان ماهی خرد شده باشد. برخی انواع ماهی به ویژه گونه‌های بزرگتر مانند تن، حاوی سطح بالاتری از جیوه یا آلاینده‌های محیطی هستند، بنابراین بهتر است انواع مختلفی از غذاهای دریایی مصرف کنید تا ریسک آن کاهش یابد. یک اسید چرب امگا-3 دیگر به نام آلفا-لینولنیک اسید (ALA) در مغزها و دانه‌هایی مانند گردو، دانه کتان و دانه چیا یافت می‌شود. طبق وب‌سایت مدرسه پزشکی هاروارد، دانه‌های کتان و روغن دانه کتان بیشترین مقادیری از ALA را در خود دارند. می‌توانید دانه‌های کتان یا دانه چیا را روی ماست بریزید و در طول روز مقادیر کمی از مغزها را به عنوان میان‌وعده مصرف کنید. همچنین مکمل روغن ماهی با کیفیت خوب می‌تواند مفید باشد. طبق وب‌سایت هاروارد، مصرف مکمل‌ها ممکن است عوارضی مانند بوی بد دهان و عرق، سردرد و مشکلات گوارشی مانند سوزش معده، تهوع یا اسهال داشته باشد. چون امگا-3 ها اثرات رقیق‌کننده خون دارند، کارشناسان می‌گویند همیشه بهتر است قبل از شروع به مصرف امگا-3 (یا هر مکمل دیگری) با پزشک خود مشورت کنید. محدودیت‌های مختلف برای انواع امگا-3 بسته به سن و شرایط سلامتی متفاوت است.