آنچه که از مصرف ویتامین D نمی دانید

 علی پارسا عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، در خصوص نقش ویتامین D در بدن اظهار کرد ویتامین D باعث افزایش جذب کلسیم، فسفر و منیزیم در بدن می‌شود و کلسیم باعث رشد و استحکام استخوان‌ها، تقویت سیستم ایمنی و بهبود تقویت قوای عضلانی می‌شود.
عوارض کمبود کلسیم در بدن بسیار متعدد و در سنین مختلف متفاوت است. برای مثال، اگر کمبود کلسیم در دوره نوزادی و کودکی وجود داشته باشد، کودک دچار بیماری راشیتیسم می‌شود و همچنین باعث دیر در آمدن دندان و دیر راه افتادن خواهد شد. علاوه بر این، کمبود این ویتامین در دختران  باعث بدفرمی لگن می‌شود و در آینده ممکن است تبعاتی را برای زایمان آنها به همراه داشته باشد. در دوره میانسالی کلسیم باعث نرمی استخوان و در بزرگسالی باعث پوکی استخوان می‌شود که علائم و مشکلات متعددی را ایجاد می‌کند. یکی دیگر از نقش‌های ویتامین D تقویت و سیستم ایمنی است که با کمبود این ویتامین سیستم ایمنی بدن ضعیف می‌شود و این ضعیف شدن می‌تواند بیماری‌های عفونی و سرماخوردگی‌های بسیاری را ایجاد کند. همچنین، در تقویت عضلانی ویتامین D می‌تواند نقش مهمی داشته باشد و با کمبود این ویتامین فرد دردهای عضلانی را تجربه می‌کند. نیاز بدن به ویتامین D در گروه‌های سنی مختلف متفاوت است، اظهار کرد برای بدن کودکان باید تا پایان دوسالگی 400 میکروگرم ویتامین D تامین شود. از این‌رو، ما به خانواده‌ها توصیه می‌کنیم که تا پایان دو سالگی قطره مکمل مولتی ویتامین یا ویتامین A+D را روزانه حداقل 25 قطره به کودکان خود بدهند. همچنین، نوجوانان باید هر دوماه یکبار قرص ویتامین D50  هزار مصرف کنند و در جوانان، میانسالان و سالمندان، هر ماه یک قرص ویتامین D3، ویتامین مورد نیاز بدن آن‌ها را تامین می‌کند.
مهم‌ترین منبع تامین ویتامین D نور خورشید است که باید به صورت مستقیم به پوست تابیده شود. قرار گرفتن پوست در معرض مستقیم نور خورشید می‌تواند مقدار قابل توجهی از ویتامین D بدن را تامین کند، اما به دلایل متعددی ما با کمبود تماس مستقیم نور خورشید مواجه هستیم. توصیه می‌کنیم افراد حداقل روزانه  20 دقیقه حدود 40  درصد از سطح پوست بدن خود را در معرض مستقیم نور خورشید قرار دهند. اگر این نیاز تامین شود دیگر نیازی به مکمل ویتامین D نخواهیم داشت. اما در صورت برطرف نشدن نیاز ویتامین D بدن، نیاز است که از طریق مواد غذایی مانند شیر و لبنیات غنی شده با ویتامین D، این کمبود جبران شود. بهترین منبع غنی برای ویتامین D، ماهی‌های چرب مانند ماهی سالمون است. همچنین، زرده تخم مرغ، دانه‌های جوانه غلات و آجیل می‌تواند به تناسب بخشی از ویتامین D  بدن را تامین کند.  
اگر از دو منبع نور خورشید و موادغذایی، ویتامین D بدن تامین نشد، پیشنهاد من این است که افراد مصرف قرص ویتامین D3 را در برنامه خود قرار دهند. یک آزمایش ساده خون می‌تواند میزان سطح ویتامین D3 را اندازه‌گیری کند، چرا که ما طبق نتیجه این آزمایش خون می‌توانیم تصمیم بگیریم که آیا این فرد به ویتامین D نیاز دارد یا خیر. اگر میزان این ویتامین زیر 20 میکرو گرم باشد نشان دهنده این است که فرد دچار فقر ویتامین D  است. اگر بین 20 تا 40 میکروگرم باشد، فرد کمبود این ویتامین را دارد و اگر بین 40 تا 80 باشد ویتامین D فرد کافی است. در واقع افرادی که زیر 40 میکروگرم هستند باید کمبود ویتامین D بدن خود را تامین کنند.
اگر فردی به اندازه کافی ویتامین D داشته باشد و بیش از حد آن را مصرف کند، در چنین حالتی فرد دچار علائم مسمومیت با ویتامین D می‌شود که از جمله این علائم، ناراحتی گوارشی، یبوست، استفراغ و درد معده است و در مراحل بعد کم اشتهایی، کم آبی بدن و احساس تشنگی  را به همراه دارد و سپس فرد احساس خستگی، سرگیجه و بی‌خوابی پیدا می‌کند و در مراحل شدیدتر تکرر ادرار را به همراه خواهد داشت. در چنین حالتی به دلیل رسوب کلسیم در اندام‌های حیاتی مانند کلیه می‌تواند فرد را دچار سنگ کلیه، نارسایی کلیه و آثار سوء در قلب و کبد کند. افرادی که دچار چاقی و اضافه وزن هستند بیشتر در معرض کمبود ویتامین D قرار دارند. همچنین، کم تحرکی می‌تواند مانع جذب ویتامین D در بدن شود.